خداوند متعال ميفرمايد: "او كسي است كه اين كتاب (آسماني) را بر تو نازل كرد كه قسمتي از آن، آيات "محكم" (صريح و روشن) است كه اساس اين كتاب ميباشد و قسمتي از آن "متشابه" است؛ امّا آنها كه در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهاتند تا فتنهانگيزي كنند و تفسير (نادرستي) براي آن ميطلبند؛ در حالي كه تفسير آنها را (كسي) جز خدا و...
قرآن داراي دو نوع آيات مي باشد، محكمات و متشابهات «منه آيات محكمات هن ام الكتاب واخر متشابهات».
آيات محكمات كه عمده و اكثر آيات را تشكيل مي دهند را عموم مردم مي فهمند و در آن زمان هم مي فهميدند و به همين دليل هنگامي كه به آيات قرآن گوش فرامي دادند ايمان مي آوردند. متشابهات را هم رسول اكرم به اندازه درك و فهم آنان براي...
بايد دانست قرآن كلام الهي است و عظمت كلام به عظمت گوينده آن است از اين رو گفته شده است قرآن هفتاد بطن دارد كه نشانه وسعت مفاهيم آن است و حتي درباره برخي از آيات قرآن مانند شش آيه اول سوره حديد آمده است كه مردم آخر الزمان توانايي درك عميق آن را دارند.
لذا هم قرآن نياز به تفسير دارد و هم نياز به تفسيرهاي مختلف دارد. اما...
بحث محكم و متشابه در قرآن از مباحث مهم و قرآن پژوهي است.
بر اساس آيه هفتم از سوره آل عمران، مجموعه آيات قرآني به دو بخش آيات محكمات و آيات متشابهات تقسيم شده است: آيه ياد شده چنين است: او كسي است كه اين كتاب را بر تو نازل كرد كه بخشي از آن آيات محكمات است كه آنها اساس كتاب است و بخش ديگر متشابهات است؛ امّا كوردلان،...
پاسخ مبتني بر مقدماتي است: 1. راه تفهيم و تفاهم در ميان ما انسانها به كارگيري الفاظ است. خداوند حكيم نيز پيام خود را از همين طريق با استفاده از پيامبري از سنخ خودمان و با الفاظ خودمان به ما ميرساند. 2. ترديدي نيست كه الفاظ محدود بوده، ولي مفاهيم و معاني حقايق عالم هستي نامحدودند، و انسانها در درك مفاهيم متنوع و متفاوتند؛ يعني در...
واژه محكم در اصل، از احكام به معناي "ممنوع ساختن" گرفته شده است و به همين دليل به موضوعات پايدار و استوار محكم ميگويند، و نيز به سخنان روشن و قاطع كه هر گونه احتمال خلافي را از خود دور ميسازند، "محكم" گفته ميشود. منظور از آيات محكمات، آياتي ميباشند كه مفهوم و معناي آن به اندازهاي روشن است كه جاي بحث و گفتوگو در آن نيست؛...
تنزيل در مقابل تأويل به معناي روشن و تحت اللفظي آيت مي گويند لازمهء تنزيل ، نزول تدريجي و از بلندي به سوي پايين فرود آمدن است ، ولي چون قرآن با همين عبارات ظاهري ، به تدريج نازل شده است ، تنزيل گفته مي شود.
تأويل از گرفته شده و مراد از تأويل ، حقيقت خارجي است كه آيه به آن بر مي گردد؛ يعني برگردانيدن يك جزء آيه به...
امّا مسئله آيات محكم و متشابه: خداوند متعال ميفرمايد: "او كسي است كه اين كتاب (آسماني) را بر تو نازل كرد كه قسمتي از آن، آيات "محكم" (صريح و روشن) است كه اساس اين كتاب ميباشد و قسمتي از آن "متشابه" است؛ امّا آنها كه در قلوبشان انحراف است، به دنبال متشابهاتند تا فتنهانگيزي كنند و تفسير (نادرستي) براي آن ميطلبند؛ در حالي...
موضوعي كه اشاره كردهايد، بسيار با اهميت است، شايد جهات ذيل دليل وجود آيات متشابه در قرآن باشد:
الف) الفاظ و عباراتي كه در گفتگوهاي انساني به كار ميرود تنها براي نيازمنديهاي روزمره به وجود آمده و به همين دليل به محض اين كه از دايره زندگي محدود مادي بشر خارج شويم و مثلاً سخن درباره آفريدگار كه نامحدود از هر جهت است و...
ذكر چند نكته قابل توجه است: 1. با توجه به اختلافي كه بين مفسران و صاحبنظران علوم قرآني، در معنا و حقيقت تأويل قرآن وجود دارد، به طور كلي سه ديدگاه در اين رابطه ابراز شده: يك) جمعي در گذشته تأويل و تفسير را به يك معنا ميدانستهاند.
دو) اين دو واژه مغاير يكديگرند، در بيان فرق اين دو اختلاف نظر وجود دارد مثلاً برخي...