دعا از منظر قرآن
دعا از منظر قرآن
سيد
محمد ابطحى کاشانى
اگر
آياتى از قرآن را که پيرامون دعا نازل شده مرور کرده و با
کمى تفکر و تأمل قرائت کنيم به يقين به اين
نتيجه خواهيم رسيد که مقوله دعا يکى از
مهمترين وظايفى است که خداوند از بندگان خود خواسته و به آن
ترغيب نموده و تضمين کرده که حوائج بندگان را به اجابت برساند.
خداوند
کسانى را که زندگى خود را از ارتباط عاطفى با او و سخن گفتن و
نجوا کردن و درخواست کردن از او خالى نموده اند و اهل دعا و
نيايش با او نيستند را نه تنها مذمت مى کند بلکه آنها را
لايق و شايسته توجه و عنايت خود نمى داند .
قل
ما يَعبأُبِکُم رَبّى لولا دُعائکم1 پيامبر بگو اگر دعا و
نيايش شما نباشد پروردگارم به شما اعتنا نمى کند. البته
شايد منظور آيه شريفه عنايت و توجه خاص و ويژه
الهى باشد چرا که در بعضى آيات و روايات و ادعيه به
اين نکته اشاره شده که رحمت و فيض الهى همه چيز را در
برگرفته و رحمتى وسعت کلَّ شىء2 .و نيز دعاى ماه رجب که
از ناحيه امام صادق (عليه السلام) به ما رسيده به ما
اينگونه مى آموزد کسانى که خدا را نمى خوانند و حتى
او را نمى شناسند مشمول لطف و عطاى او واقع مى شوند.
يامَن
ارجوهُ لکلّ خيرو ... يامَن يعطى مَن لم يَسئَله و
مَن لم يَعرفه تحنناً منه و رحمةً اى که براى هر
خيرى به او اميد دارم ... اى که عطا کنى به
کسى که از تو نخواهد و نه تو را بشناسد از روى نعمت بخشى و مهر
ورزى در اهميت دعا از منظر قرآن همين بس که خدا بندگانى
که اهل دعا و التجاء نيستند را مستکبر ناميده و به آنان وعده عذاب
داده و قالَ رَبُّکُم اُدعونى أستَجِب لکم إنَّ الَّذين
يستکبرون عن عبادتى سَيَدخُلُون جهنم و اخرين3 « و
خداى شما فرمود که مرا بخوانيد تا دعاى شما را مستجاب کنم و
آنان که از دعا و عبادت من اعراض کنند زود باشد که با ذلّت و خوارى در دوزخ
وارد شوند».
خداوند
به ما يادآورى مى کند که همه فقير و محتاج در خانه
اوئيم .يا ايها الناس انتم الفقراء الى الله 4 و از
اين روى به ما امر کرده که بر درخانه او که غنى مطلق و بالذات
است برويم و برآوردن حاجات را تضمين نموده اُدعُونى أَستَجِب
لَکم5 بخوانيد مرا تا اجابت کنم شما را .آنچه دانستنش براى بشر محتاج
و نيازمند لازم است آنست که بداند پروردگارش به او نزديک است و هر جا
و هر زمان که او را بخواند به او پاسخ مى دهد پس شرط بندگى هم
اين است که به دعوت او لبيک گوئيم و به وعده او ايمان
داشته باشيم.
و
إذا سألَکَ عِبادى عَنّى فَإنّى قَريبٌ أُجيبُ
دَعوَةَ الدَّاعِ إِذا دَعان فَليَستَجيبُوا لى و
ليُؤمِنُوا بى6 و هنگامى که بندگانم از تو درباره من سؤال کنند
(بگو) من نزديکم دعاى دعا کننده را به هنگامى که مرا مى
خواند پاسخ مى دهم پس بايد دعوت مرا بپذيريد و به من
ايمان بياوريد.
پى نوشتها:
1.فرقان 77
2. مؤمن 60
3.فاطر 15
4.مؤمن (غافر)60
5. بقره 186
منبع :سايت راسخون