آسايش و امنيت در بهشت
آسايش و امنيت در بهشت
احمد صادقى اردستانى
آسايش و امنيت، دو نعمت بسيار بزرگى هستند كه
همگان در زندگى به دنبال آنها مى باشند و براى دست يافتن
به آنها، تلاش فراوانى به كار مى گيرند. اين دو نعمت بزرگ
خدادادى كه تندرستى و سلامت را نيز در پى خواهد داشت.
داراى ارزش فوق العاده زيادى است، ليكن متأسفانه تا
انسان آنها را در اختيار دارد،قدر نمى داند و آن گاه كه از دست داد
متوجّه ارزش آنها مى شود!
پيامبر اسلام (ص) فرموده است:«نِعمتانِ مَكفورَتان:الأمن و العافِيةُ
»1
دو نعمت، مورد غفلت و ناسپاسى و قدر ناشناسى قرار مى گيرند:امنيت
و آسايش و سلامت و تندرستي. حضرت صادق (ع) هم دو نعمت امنيت و
آسايش و تن درستى و صحّت، يعنى سلامت روان و سلامت جسم
را، بزرگترين و بلكه كاملترين و نعمتهاى دنيايى
دانسته است.2
راستي، چه چيزهايى اين نعمت بزرگ را از
انسان مى گيرد؟سستى در تحصيل علم و درس خواندن، فريب
خوردن از سوى يك دوست ناباب، شكست در امتحان، فقر و تنگ دستي،
مشكلات خانوادگي، ضعف ايمان، لغزش و فرو غلتيدن در وادى
انحراف و گناه و…؟
براى به دست آوردن آسايش و امنيت در زندگي، چه
راههايى وجود دارد؟
به طور كلّي، مى توان دو راه عمده را در نظر گرفت و اقدام
نمود:
الف:مسئوليت گريزي، روى آوردن به خوشى هاى
زود گذر و فريب دادن خويشتن و در نتيجه، به دست آوردن آسايش
و امنيت نسبى كه متأسفانه در مورد جوانانى كه آگاهى لازم،
راهنماى دلسوز و الگوى مناسب را ندارند، اين شيوه چشمگيرتر
است!
مثلاً براى رهايى از كابوس غم و اندوه و پريشاني،
روى آوردن به «قرصهاى روان گردان» و دواهاى شادى زاست!
پزشكان و محققان علوم زيست شناسى اين شيوه را
خطرناك، اعتياد آور و سرانجام، مرگ بار اعلام كردهاند، طبق آمار سال 1380،بيش
از 40 هزار نفر در ايران بدان مبتلا و گروه سنّى 15 تا 35 سال، بيشترين
گروه سنّى هستند كه آن را مصرف مى كند.3
ب:قرآن كريم كه آئين نامه هدايت همه جانبه است،
فرموده:«ألا بِذِكرِ اللّهِ تَطمَئِنُّ القُلُوبُ ؛آگاه باشيد كه با ياد
خد دلها آرامش مى يابد».(سوره رعد،ايه 28) ياد خدا كه در
قرآن با واژه «ذكر» آمده، علاوه بر يادآورى زبانى و قلبي،
يادى است كه از يك سو عظمت و جلال خداوند را در برابر انسان نمايان
مى سازد و مسئوليت او را در برابر ذات حق تبيين مى گرداند
و از سوى ديگر،اين «ياد» به خاطر قدرت باز دارندگى
انسان از لغزش و گناهان و اعتماد و ارتباط با «خداوند جهان هستي» موجب ثبات
و آرامش خاطر مى گردد.
پيامبر اسلام (ع) نيز ياد واقعى خدا را، علاوه بر
«ذكر زبانى و قلبي» ياد بازدارنده و سازنده شمرده و مى فرمايد:«وَ
لكن إذا وَرَدَ على ما يحرِمُ عَلَيهِ، خافَ اللّهَ عَزَّوجلَّ
عِندَه و تَرَكَهُ».4؛بلكه «ذكر واقعى خدا» آن است كه وقتى انسان در
برابر گناه و حرامى قرار گرفت، خدا را در نظر آورد و بترسد و از گناه و حرام
خوددارى نمايد.
آرامش و امنيت،به طور كامل و همه جانبه از ويژگى ها و
نعمتهاى بهشتى است كه بر اساس ايات قرآن كريم نمونههايى
از آنها را به مطالعه مى گذاريم:
1.به هنگام ورود
قرآن كريم، درباره پرهيزكاران و مؤمنان وارسته و برگزيدهاى
كه در پرتو ايمان و خويشتن دارى از گناهان به قلّه بلند انسانيت
صعود كردهاند و جايگاه آنان در بهشت، باغهاى سبز و خرّم و در كنار
چشمه سارهاى زلال و لذت بخش قرار دارد، مى فرمايد:«اُدخلوها
بِسلامٍ آمنين».(سوره حجر، ايه 46)
فرشتگان الهي، به آنان مى گويند:داخل اين باغها
شويد، در سلامت و آرامش و امنيت.در ايه ديگرى مى فرمايد:«اُدخُلوا
الجَنَّةَ لاخَوف عَلَيكُم و لا أنتم تَحزَنُونَ؛داخل بهشت شويد كه نه
ترس و بيمى برشما وارد مى شود و نه گرفتار غم و اندوه مى شويد.
(و بلكه در آرامش و شادمانى و امنيت خواهيد بود)».(سوره اعراف،
ايه 49)
2.خانههاى پاكيزه
قرآن كريم، در دو ايه موضوع «خانههاى پاكيزه» را
كه از نعمتهاى بهشتى و پاداش مؤمنان است، مطرح نموده كه در يك
مورد آن آمده: «وَعَدَ اللّهُ المؤمنين و المؤمناتِ جَناتٍ تَجرى من
تَحتِها الأنهارُ خالدينَ فيها وَ مَساكِنَ طِيبَةً فى
جَنّاتِ عَدنٍٍ…؛خداوند به مردان و زنان با ايمان، باغهايى از
بهشت وعده داده كه نهرها از زير (درختان) آنها جارى است، جاودانه در
آن خواهند ماند و مسكنهاى پاكيزهاى در بهشت خواهند داشت و رضايت
و خشنودى خدا كه از همه بالاتر است را دارند و پيروزى بزرگ همين
است».(سوره توبه،ايه 72)
خانههاى پاكيزه و بزرگ يكى از پاداشهاى
بزرگ الهى به اهل ايمان و يكى از كانونهاى بزرگ
آسايش و آرامش و امنيت و راحتى آنان خواهد بود.
آري،براى كسانى كه ايمان آوردهاند و در دنيا
اعمال صالح داشتهاند، پاداش فراوانى است و خانههايى كه در اختيار
آنان قرار مى گيرد، داراى آن چنان تجهيزات كاملى
است كه به منظور آرامش و كاميابى بيشتر و بهرهمندى از
آسايش و لذت بهتر، خانههاى آنان ، غرفهها و بالا خانههاى
مشرف به منظرههاى چشم نواز و لذّت بخش بهشتى نيز دارد و سكونت
در آنها، براى آنان آسايش دل نشين و فراوانى به وجود مى آورد.
قرآن كريم در اين باره مى فرمايد:«وَ هُم فى
الغُرفاتِ آمِنُونَ؛آنان در آن غرفهها و بالا خانهها، آسايش و آرامش
دارند».(سوره سبأ،ايه 37)
3. بر تختهاى زيب
آسايش و آرامش و امنيتى كه براى مؤمنان در بهشت
فراهم گرديده، منحصر به بهرهمندى از خانه هاى وسيع و پاكيزه
و مجهّز نيست،بلكه آنان گاهى از خانهها قدم بيرون مى گذارند
و در باغهاى باصفا و زير سايه درختان زيبا و كنار چشمهها
و جويبارهاى جان نواز كه با موسيقى دل نشين
خود،وجود آنان را در خلسههاى شادى آفرين فرو مى برد و نسيم
پرطراوتى كه جسم و جان آنان را نوازش مى دهد، با همسران خويش به
تماشا مى نشينند و گاهى هم با قدم زدن، بر «فرش هاى زمرّدين»
كه در زير سايه درختان گسترانيده شده، به ناز و كرشمه و خراميدن
مى پردازند.
قرآن مجيد،اين فضاهاى آرام بخش و لذّت آفرين را اين
گونه بيان كرده است:«هَم وَ ازواجُهُم فى ظِلالٍ على الأرائكِ
مُتّكئونَ…؛بهشتيان، امروز به (بهرهبرداري) از نعمتهاى خدا
مشغول و مسرورند، آنان با همسران خويش، در سايههاى (قصرها و
درختان بهشتي) بر تختها تكيه زده اند و براى آنها در بهشت، ميوههاى
فراوان و لذّت بخش، هر چه بخواهند وجود دارد، و براى آنان سلام و درود الهى
است».(سوره يس،ايات 56 ـ 58)
و در جاى ديگر مى فرمايد:«اُدخُلُوا الجَنَّةَ
أنتُم وَ أزواجُكُم تُحبَرُوُنَ؛اى بندگان من! نه ترسى بر شما هست و
نه اندوهي، شما با همسران خويش در حالى كه در نهايت
شادمانى (كه آثار آن در چهرهها و حركات و رفتار و قهراً خراميدن و
ناز شما نمايان و همراه است) به بهشت وارد شويد».(سوره زخرف،ايات
68 تا 71)
4. در اوج آسايش
در بهشت، گرسنگي، تشنگي، برهنگي، رنج،واماندگي،آفتاب
آزار دهنده، دل تنگى و فشار زندگى كه موجب غم و اندوه و پريشانى ها
مى گردد وجود ندارد و همه ابزارها، وسايل و عواملى كه براى
بهشتيان در نظر گرفته شده، فراهم گرديده است، تا آنان با خيال
راحت، آرامش خاطر و آسايش و امنيتى كه در پرتو مصونيت از
هر گزندي، جاودانگى زندگى بهشتى را تأمين مى كند،
به سر برند.
قرآن كريم، اين ويژگى ها و شرايط مناسب را
به عنوان پاداش مؤمنان و نيكوكاران در دنيا، به طور خلاصه، اين
گونه بيان كرده است:
الف ـ «إنَّ لَكَ أن لاتَجُوعَ وَ لاتَعري.وَ أنَّكَ لاتَظمَؤُ فيها
وَ لاتَضحى؛
اى آدم! تو در بهشت راحت هستى و در آن گرسنه نمى شوى
و برهنه نخواهى شد و نيز در بهشت تشنه نمى شوى و حرارت
آفتاب آزارت نخواهد داد».(سوره طه، ايات 118و 119)
ب ـ بندگان مؤمن در بهشت مى گويند:«حمد و سپاس خدايى
را كه غم و اندوه را از ما برطرف نمود، به راستى پروردگار ما غفور و شكور
است، خدايى كه با فضل خويش ما را در اين سراى جاويدان
جاى داد كه در آنجا نه رنج و تعبى به ما مى رسد و نه گرفتار
خستگى و واماندگى مى شويم».(سوره فاطر، ايات 34 و
35)
ج ـ قرآن كريم، سرنوشت و جايگاه مؤمنان و افرادى را كه
عمل صالح انجام دادهاند «جنّات فردوس» معرفى مى كند و درباره آنان مى فرمايد:
«خالدينَ فيها لايبغونَ عَنها حِوَلاً؛آنان در بهشت جاويدان
(و با آسايش و امنيت و خاطر آسوده هستند) و هرگز در پى جا و نقل
مكان نخواهند بود».(سوره كهف،ايات 107 و 108)
حافظ شيرازى سروده است:
آسايش دو گيتى تفسير اين دو حرف است بـا
دوسـتان مـروّت بـا دشـمنـان مـدارا.
پى نوشت:
1 و 2. بحارالانوار، ج 78، ص 170 .
3. روزنامه ايران، 24/3/1384، شماره 3161، ص 9.
4. سفينة البحار، ج 2، ص 277.
منبع :بشارت ، خرداد و تير 1384، شماره 47