تاويل در لغت به معناي بازگشتن از چيزي، و كلام را بر خلاف ظاهرش معني، شرح و بيان كردن است و در اصطلاح مفسران كلامي را مثل آيات قرآن، كه بيشتر تاويل بذير است.
چون هر آيه اي بطني دارد و از آن بطن بر وفق مراد و افكار، مذهب خاص و سليقه خاص پيش داوري كردن و بنام قرآن و شكل آن عرضه داشتن است.
در حقيقت آيات قرآن وسيلهاي براي به كرسي نشاندن حرفها و نظرات شخصي ما باشد و بكوشيم افكار خود را بر قرآن تحميل كنيم.
با توجه به اين معنا دانشمندان تاويل را در مقابل تفسير قرار دادهاند و معناي تفسير در لغت برگرفتن نقاب از چهره است. چون آيات قرآن ظاهر و باطني دارد، همه چشمها و فهمها قدرت درك آن را ندارند لذا تفسير حجاب ها را كنار ميزند و نقاب از چهره بر ميدارد و به چشم ها و فهم ها قدرت شناخت مي بخشد. پس معناي تاويل و تفسير روشن شد.
منبع :سايت انديشه قم