دانشمندان علوم قرآني، سورهها را به مكي و مدني تقسيم كردهاند؛ سورههاي نبأ و واقعه، از سورههاي مكي است؛ از اين رو، سوره واقعه، چهل و ششمين و سوره نبأ، هشتادمين سوره مكي است و سوره بقره، هشتاد و هفتمين سوره از سورههاي نازل شده و نخستين سوره از سورههاي مدني است.(ر.ك: التمهيد، آيت الله معرفت، ج 1، ص 135 ـ 138، مؤسسه النشر...
در روايات، از سوره يس به عنوان قلب قرآن ياد شده است. محتواي اين سوره غير از ايمان به وحي، درباره توحيد، معاد، قرآن، انذار و بشارت است.
زيرا از پيامبر(ص) نقل شده كه فرمود: "لكلّ شيء عروسٌ وعروس القرآن سوره الرحمن؛ براي هر چيزي عروسي است و عروس قرآن سوره الرحمن است".(ترجمه الميزان، سيد محمد باقر موسوي همداني، ج 19، ص...
برخي موضوعات مهمّي كه در سوره مورد بحث به آن اشاره شده، به شرح زير است:
1. بيان حقايق و معارف الهي و انديشه در آن. (يوسف،1و2)؛ 2. بيان قصد، به بهترين صورت.(يوسف،3)؛ 3. عبرتها و پندها از داستان حضرت يوسف(ع) و عاقبت بد حسادت (يوسف، 5 و 7 و 111)؛ 4. گزينش افراد از جانب خداوند، بر مبناي اخلاص (يوسف،6)؛ 5. صبر...
سوره زمر در مكه نازل شده است؛ به همين جهت، بيش از هر چيز، سخن از مسائل توحيد و معاد و اهميت قرآن و مقام نبوت پيامبر اسلامميباشد، چنان كه معمول سورههاي مكي چنين است.
اين سوره از چند بخش مهم تشكيل شده است:
1. چيزي كه بيشتر از همه، در سراسر اين سوره منعكس است، مسئله دعوت به توحيد ميباشد. توحيد...
در اين سوره، از موضوعاتي، مانند: مبدأ، معاد، قيام انبياي بزرگ پيشين و مبارزه آنها با مشركان و بتپرستان، پيروزي آنها و نابودي مشركان و كفار، دعوت به سوي حق، آزمايشهاي الهي، بهانه جوييهاي كفار در زمينههاي مختلف، جهاد، منافقان، امتحان الهي، نشانههاي خدا در عالم آفرينش، بيداري وجدان و فطرت انسانها، ضعف و ناتواني معبودهاي...
سوره هايي كه به نام افراد بد نام گذاري شده و درباره آنها سخن ميگويد عبارت است از: الف ـ سوره منافقون، كه به شرح حال منافقون و علائم و نشانههاي آنها پرداخته، به مسلمانان هشدار ميدهد كه فريب آنها را نخورند و از آنها دوري كنيد.
ب ـ سوره كافرون: اين سوره درباره گروهي از سران مشرك است كه به رسول خداپيشنهاد كردند...
نام هفدهمين سوره قرآن، اسرأ است، در اين سوره موضوعهاي گوناگوني مطرح شده است. رخي از اين موضوعها درباره اصول دين اسلام و برخي پيرامون فروع دين است. بحثهايي مانند دلايل نبوت، مسأله معاد، توحيد و خداشناسي از مباحث اصول دين و بحثهايي مانند اوقات نماز، حرمت زنا، كلاهبرداري، كم فروشي و آموزشهاي مختلف اخلاقي از احكام عملي و اخلاقي...
در كتابهايي كه در شأن نزول آيات نوشته شده فقط در مورد سه آيه از سوره نمل مطالبي بيان شده است كه برخي از آنها هم از باب جري و تطبيق است نه شأن نزول.
1. آيه شصت و دوم: آيه معروفي است كه براي رفع گرفتاريها و استجابت دعاها خوانده ميشود: "أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوَّء؛(نمل،62) (...
سوره نمل در مكه نازل شده و با حروف مقطعه آغاز گرديده است. بخشي از آيات اين سوره درباره توحيد و نشانههاي ذات الهي در جهان آفرينش ميباشد، و بخش ديگري درباره معاد و كيفيت آن است. در اين سوره، داستان پنج تن از پيامبران، به صورت خلاصه بيان شده است: حضرت موسي، داود، سليمان، صالح و لوط: كه داستان سليمان و ملكه سبا به تفصيل آمده است...
محتواي اين سوره آموزه هايي است كه خداوند به پيامبر اكرمخصوصاً و به مباني مسلمانان عموماً، در زمينه پناه بردن به ذات پاك او از شر همه اشرار ميدهد، تا خود را به او بسپارند و در پناه او از شر هر موجود صاحب شر در امان بدارند.(تفسير نمونه، آيت اللّه مكارم شيرازي، ج 27، ص 454، دارالكتب الاسلاميه.)
اين سوره به همراه سوره ناس...