كوتاهترين آيه قرآن، جز حروف مقطعه، از جهت تعداد كلمات آيه
"مدهامّتان" (الرحمن، 64) است. ولي از جهت تعداد حروف كوتاهترين آيه
"ثم نظر" و امثال آن است. از جهت حروف مقطعه "طه" كوتاهترين
آيه است.
كلمة مدها متان اسم است و تثنيه از مدهامة مؤنث مدهام (اسم فاعل و يا اسم
مفعول از مادّة "دهم"(ر.ك: الجدول في اعراب...
در مورد طريقه شناخت و معيار و ضابطة آيات مكّي و مدني و هم چنين تعداد آيات، كلمات و حروف قرآن كريم، بحثهاي گستردهاي، توسط قرآن پژوهان صورت گرفته ولي به جهاتي در هر يك از اين موارد اختلاف وجود دارد كه به اختصار به گوشههايي از ريشه وعوامل اين اختلاف اشاره ميكنيم (ضمن چند نكته):
1. اختلاف در معيار و ضابطه مكي و...
اين كه ارتباطي واقعي بين حروف بسم اللّه الرحمن الرحيم و آيات و كلمات قرآن مجيد باشد، نكتة مسلّمي نيست كه به عنوان يك مطلب علمي و غير قابل ترديد بيان شود؛ مطالبي كه در اينباره گفته و نوشته شده، صرفاً به عنوان احتمالي است كه برخي از قراين آن را تأييد ميكند بر اين اساس، مدافعين اين نظر، بحثي را تحت عنوان اعجاز عددي قرآن مطرح نموده و...
قرآن داراي 114 سوره و سي جزء و 120 حزب و 6236 آيه و 115 "بسم اللّه" ميباشد.
در قرآنهاي موجود هيچ يك از حروف مقطعه به تنهايي يك آية مستقل نيستند، تا ملاك تعيين كوچك ترين آية قرآن قرار گيرند؛ زيرا "بسم اللّه الرحمن الرحيم" درهر سوره جزء آن سوره و جزء آية اول است. مثلاً در سورة بقره آية اول عبارت است از "بسم اللّه الرحمن الرحيم".
ملاك در تعيين كوچكترين آية قرآن، همة آيههاي قرآن است، چه...
كوچكترين عدد، يك است كه در آيات مختلف قرآن كريم آمده است، مانند؛ بقره،163؛ يوسف،67؛ رعد،4؛ نحل،22 و... .