1 - به نظر قرآن پژوهان، علامت هاي وقف، وصل، مد، قصر و سكون كه امروزه روي كلمات و حروف قرآن مشاهده ميكنيم، مربوط به زمان پيغمبر(ص) نميشود و از زمانهاي بعد به مناسبت احتياج مردم غير عرب وضع و ثبت شده است هم چنانكه نقطه و اعراب در قرآن نيز چنين است. البته اين علامت گذاري ها بر مبناي تعليم پيامبر(ص) و عمل صحابه انجام گرفته است. از اين رو، قرآن پژوهان گفته اند: پس از زمان رحلت پيامبر(ص)، معلمان قرآن دريافتند كه اگر براي مواضع وقف و وصل و مد و قصر و امثال آن علامتهايي وضع نكنند، به مرور زمان آداب و رسوم قرائت دقيق و با ضابطه قرآن به دست فراموشي سپرده ميشود، و قاريان قرآن كه به طور غالب عرب زبان نيستند از روش صحيح قرائت قرآن كه منطبق با مفاهيم قرآن است، منحرف خواهند شد. به هر حال به نظر ميرسد كه تاريخ وضع اين علامات به قرن دوم و سوم هجري بازگردد.
در اين زمينه ر.ك: 1
ـ عزت دروزه، محمد، تاريخ قرآن، ترجمه محمدعلي لساني فشاركي، ص 140، انتشارات مركز نشر انقلاب، چاپ دوم. 2ـ كروي، محمدطاهر، تاريخ قرآن، ترجمه محمد صالح سعيدي، ص 16، انتشارات مسعود.